سرفصل های این مقاله:
- پای پرانتزی
- نحوه درمان پای پرانتزی با دستگاه
- روش های دیگر درمان پای پرانتزی
- درجه و نوع پرانتزی بودن پا
پای پرانتزی
پای پرانتزی بیماری است که هنوز هم در دنیا شایع می باشد. در افرادی که به پای پرانتزی مبتلا هستند، بین زانوها فاصله بیش از حد طبیعی می افتد بویژه هنگام ایستادن و نیز با چسباندن قوزک پاها به هم. این بیماری نوعی ناهنجاری اسکلتی بوده و سبب می شود تا پاها شبیه به کمان یا پرانتز گردند. ممکن است یک یا هر دو پا به این عارضه مبتلا شوند. اکثرا تنها راه درمان این بیماری را جراحی می دانند. اما امروزه درمان پای پرانتزی با دستگاه و با روش های دیگر نیز صورت می گیرد.
نحوه درمان پای پرانتزی با دستگاه
قبل از درمان پای پرانتزی با دستگاه باید فاکتورهایی چون سن بیمار، فاصله و درجه بین پاها مورد بررسی قرار گیرد. این روش نسبت به سایر روش ها در بهبود و کاهش عوارض بیماری نقش چشمگیری دارد. در طی پروسه فیزیوتراپی حرکات و تمریناتی طراحی می شوند که به تقویت عضلات پا به ویژه عضلات داخلی ساق پا و تحرک بیشتر مفصل زانوها کمک می کنند. بهترین دوره های فیزیوتراپی معمولا سه تا پنج ماه می باشند. اولین تمرین فیزیوتراپی جهت اصلاح پای پرانتزی ماساژ درمانی می باشد. وقتی ماساژ به طور صحیح صورت گیرد جریان خون در پاها افزایش یافته و سبب بهبود روند درمان می شود. فیزیوتراپی در کودکان و نوجوانان تأثیر بیشتری نسبت به بزرگسالان دارد. علت آن نیز کامل شدن رشد استخوان در این افراد می باشد. البته فیزیوتراپی در بزرگسالان نیز تاثیر بسزایی داشته و در کاهش درد و بهبود پای پرانتزی کمک می کند.
روش های دیگر درمان پای پرانتزی
دلایل مختلفی سبب ایجاد عارضه پای پرانتزی می شود. به همین دلیل علاوه بر درمان پای پرانتزی با دستگاه روش های دیگری نیز برای درمان وجود دارد.
درمان با بریس
اگر چنانچه پای پرانتزی در کودک تا سن ۳ الی ۴ سالگی برطرف نگردید، باید برای درمان آن اقدام کرد. استفاده از آتل های مخصوص یا بریس برای کودکان یکی از بهترین روش های درمان به حساب می آید. زیرا رشد استخوان در آن ها تکامل نیافته و استخوان ها در حال رشد و انعطافپذیر هستند. بنابراین به این نوع از درمان به راحتی پاسخ می دهند. آتل های مخصوص و بریس ها برای اصلاح این ناهنجاری ها یا بد شکلی ها، پاها را در کنار هم قرار می دهند. این روش در درمان پای پرانتزی در بزرگسالان چندان مفید نخواهد بود. زیرا استخوان درشت نی در آن ها انعطاف پذیرند نبوده و رشد کامل خود را انجام داده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی پای پرانتزی به سایت دکتر بهنام سلیمانی مراجعه کنید
درمان با ورزش
برای بهبود پای پرانتزی می توان از ورزش های کششی و قدرتی مثل پیلاتس، حرکات اصلاحی بدنسازی و یوگا استفاده کرد. تمرینات قدرتی یوگا و پیلاتس سبب می شوند تا پاها در حالت صحیح خود قرار گرفته و هسته مرکزی عضلات تقویت شوند. از ساختار اسکلتی بدن نیز این حرکات حمایت می کنند.
ناهنجاری های استخوان پا در دیگر نقاط بدن مثل شانهها، مچ پا، گردن، ستون فقرات و لگن نیز می توانند سبب ایجاد درد شوند. برای مثال اگر انحراف در یک پا بیشتر شود شانه ها و همچنین لگن از حالت تراز خارج شده و سبب می شوند تا تعادل فرد مشکل پیدا کند. بنابراین می توان گفت حرکاتی که سبب ایجاد تعادل در کل بدن شوند بهترین حرکات کششی و ورزشی برای مبتلایان به این عارضه خواهند بود.
درمان با لیزر
عارضه پای پرانتزی علاوه بر این که یک ناهنجاری اسکلتی است و سبب بدشکلی پاها می شود می تواند بافت نرم پا را نیز درگیر کرده و درد ایجاد کند. درمان با لیزر سبب می شود که این دردها تا مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند. شدیدترین دردها با این روش با ۵ جلسه درمان به مقدار زیادی بهبود می یابد. البته لیزر به تنهایی نمی تواند این عارضه را درمان کند، بلکه سبب کاهش درد و التهاب می گردد. لیزر در کنار فیزیوتراپی و ورزش میتواند در ترمیم عضلات فرد بیمار کمک کند.
درمان پای پرانتزی با تزریق چربی
از جمله عوارض بیماری پای پرانتزی ایجاد ظاهری نادرست در پاهای فرد می باشد. تزریق چربی روشی نوین در درمان این بیماری به حساب می آید. از تزریق چربی در قسمت های فرورفته پا می توان برای ظاهری زیبا و متقارن نمودن پا ها استفاده نمود. بعضی از افراد به دلیل این بیماری پاهای ضعیف و نازکی دارند. در این افراد با تزریق چربی فعالیت های روزانه و ورزشی بهبود پیدا می کند. این روش عوارض جدی و درد در پی نداشته و در زیبا سازی ظاهری فرد می تواند کمک کننده باشد. پس از تزریق چربی، فرد باید از استعمال دخانیات و انجام ورزش های سنگین خودداری نموده و قسمت های تزریق شده را ماساژ ندهد. توصیه می شود پس از تزریق چربی فرد از جورابی با ساق بلند استفاده کند. به این ترتیب چربی با فرمی صحیح سفت می گردد. البته این روش دائمی نیست، اما ماندگاری قابل توجهی دارد.
تشخیص پای پرانتزی
قبل از درمان پای پرانتزی با دستگاه باید با نحوه تشخیص این بیماری آشنا شویم. برای تشخیص این بیماری نیاز به معاینه فیزیکی صحیح توسط پزشک داریم. پزشک با اندازه گیری بین زانوها مشخص می کند شدت پای پرانتزی چقدر است؟ هم چنین یک آزمایش خون از بیمار می گیرد تا مشخص گردد که نرمی استخوان نیست. حتی ممکن است از تست اشعه ایکس استفاده کند. از آنجایی که بعضی از بیماری ها علائم مشابه با بیماری پای پرانتزی دارند، ممکن است پزشک در تشخیص دچار اشتباه شود. از جمله این بیماری ها می توان اشاره کرد به: نرمی استخوان یا راشیتیسم، بیماری بلانت، وجود قوس در استخوان تیبیال.
درجه و نوع پرانتزی بودن پا
برای درمان پای پرانتزی با دستگاه یا روش های دیگر باید نوع و درجه آن را بدانیم. برای دسته بندی میزان پرانتزی بودن پا فاکتورهایی چون فاصله بین زانوها، میزان قوس و انحنای زانوها در نظر گرفته می شود. فاصله بین دو کندیل داخلی ران زمانی که فرد به حالت طاق باز دراز کشیده شده باشد و هم چنین قوزک پاها را به هم چسبانده باشد در نظر گرفته می شود. اگر فاصله به دست آمده از 2.5 کمتر بود پای پرانتزی درجه یک خواهد بود. اگر فاصله به دست آمده بین 2.5 تا ۵ سانتی متر بود پای پرانتزی درجه ۲ و اگر بیشتر از آن بود، در درجه سوم قرار می گیرد. معمولا درمان پای پرانتزی درجه یک یا خفیف با انجام حرکات ورزشی و پوشیدن کفش طبی صورت می گیرد. اما پای پرانتزی درجه ۲ و ۳ با روش های دیگری درمان می شوند.